สระว่ายน้ำ UV คืออะไร? เจาะลึกข้อดี-ข้อเสีย คุ้มค่าในการลงทุนหรือไม่

การเป็นเจ้าของสระว่ายน้ำ นอกจากอุปกรณ์สระว่ายน้ำคุณภาพดีแล้ว ต้องมาพร้อมกับการดูแลที่ต้องใส่ใจ โดยเฉพาะเรื่องคุณภาพน้ำ ประสบการณ์ที่หลายคนคงคุ้นกับปัญหากลิ่นคลอรีนแรง แสบตา หรืออาการคันตามผิวหนังหลังว่ายน้ำ ปัญหาเหล่านี้เกิดจากสารเคมีที่จำเป็นในการฆ่าเชื้อโรค แต่ในปัจจุบัน มีเทคโนโลยีที่เข้ามาเป็นทางเลือกเพื่อลดปัญหาดังกล่าวนั่นคือ UV สระว่ายน้ำ หรือระบบบำบัดน้ำด้วยแสงอัลตราไวโอเลต

ระบบสระว่ายน้ำแบบ UV ได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ ในฐานะเครื่องมือที่ช่วยยกระดับคุณภาพน้ำให้สะอาด ปลอดภัย และช่วยลดการใช้สารเคมีในสระลงได้มาก แต่ระบบนี้ทำงานอย่างไร มีข้อดีที่เหนือกว่าระบบคลอรีนแบบดั้งเดิมจริงหรือไม่ และมีข้อจำกัดอะไรบ้างที่เจ้าของสระต้องรู้ บทความนี้จะเจาะลึกทุกแง่มุมของ UV สระว่ายน้ำ เพื่อเป็นข้อมูลประกอบการตัดสินใจว่า เทคโนโลยีนี้คุ้มค่ากับการลงทุนสำหรับสระว่ายน้ำของเราหรือไม่

ระบบ UV สระว่ายน้ำ คืออะไร 

ระบบ UV สระว่ายน้ำ คือระบบบำบัดน้ำที่ติดตั้งเพิ่มเติมเข้าไปในระบบหมุนเวียนน้ำเดิมของสระว่ายน้ำ โดยใช้แสงอัลตราไวโอเลต หรือที่เรียกกันว่าแสง UV ในการฆ่าเชื้อโรค โดยแสงยูวีจะทำงานร่วมกับระบบกรองต่างๆ ที่ออกแบบร่วมกับสารฆ่าเชื้อที่ตกค้างเพื่อฆ่าเชื้อโรคที่อยู่ในสระว่ายน้ำ โดยระบบ UV สระว่ายน้ำ จะถูกติดตั้งไว้ในห้องปั๊ม หลังระบบกรอง ก่อนที่น้ำจะถูกส่งกลับไปยังสระ เพื่อยกระดับความสะอาดของน้ำให้สูงสุด โดยมีเป้าหมายหลักคือการลดปริมาณการใช้สารเคมีลงให้เหลือน้อยที่สุด

หลักการทำงานของหลอด UV-C ในการฆ่าเชื้อโรค 

หลักการทำงานของระบบ UV สระว่ายน้ำนั้น ปั๊มน้ำดูดน้ำจากสระว่ายน้ำ ผ่านระบบกรองเพื่อดักจับตะกอนขนาดใหญ่ น้ำที่ผ่านการกรองจะถูกส่งต่อไปยังอุปกรณ์ที่เรียกว่า UV ซึ่งภายในกระบอกนี้ จะมีหลอดไฟ UV-C ติดตั้งอยู่ เมื่อน้ำไหลผ่านกระบอกนี้ แสง UV-C อัลตราไวโอเลต ที่มีความยาวคลื่นเข้มข้นจะส่องผ่านมวลน้ำ เพื่อทำลายเชื้อแบคทีเรียและจุลินทรีย์ที่เป็นอันตราย โดยการทำลายทางกายภาพในระดับ DNA และ RNA แสง UV-C จะเจาะทะลุผ่านผนังเซลล์ของจุลินทรีย์ ไม่ว่าจะเป็น แบคทีเรีย ไวรัส สาหร่าย หรือโปรโตซัว เมื่อสารพันธุกรรมถูกทำลาย เชื้อโรคเหล่านั้นจะสูญเสียความสามารถในการทำงานและการสืบพันธุ์ แม้ว่าตัวเซลล์อาจจะยังไม่ตายทันที แต่ก็ไม่สามารถก่อให้เกิดโรคได้อีกต่อไป สระว่ายน้ำ UV จึงสามารถยับยั้งเชื้อได้

ข้อดีของระบบ UV สระว่ายน้ำ 

การเลือกติดตั้งวางระบบสระว่ายน้ำแบบ UV นั้น มีประโยชน์หลายประการ โดยเฉพาะในด้านสุขภาพและความปลอดภัยในการใช้งาน

ลดการใช้คลอรีนและสารเคมี

ระบบ UV สระว่ายน้ำจะฉายแสง UV-C ที่ทำหน้าที่ในการฆ่าเชื้อโรค ซึ่งเป็นการลดการทำงานของคลอรีนลง เมื่อเชื้อโรคส่วนใหญ่ถูกจัดการโดย UV แล้ว เราจึงไม่จำเป็นต้องรักษาระดับคลอรีนในสระให้สูงเหมือนเดิม แต่สามารถลดระดับคลอรีนให้ต่ำลงได้อย่างปลอดภัย ซึ่งช่วยลดการเกิดคลอรามีน (Chloramines) ซึ่งเป็นสารประกอบที่เกิดจากคลอรีน ที่ทำปฏิกิริยากับเหงื่อไคลและสิ่งสกปรก ที่ทำให้เกิดกลิ่นฉุน แสบตา และระคายเคืองผิว ซึ่งระบบ UV สระว่ายน้ำไม่เพียงแต่ลดการใช้คลอรีน แต่ยังช่วยทำลายคลอรามีนที่ไหลผ่านระบบอีกด้วย

ปลอดภัยต่อสุขภาพ

เมื่อมีการใช้ระบบ UV สระว่ายน้ำทำให้ปริมาณคลอรีนและคลอรามีนลดลง จึงปลอดภัยและอ่อนโยนต่อผู้ใช้งานอย่างเห็นได้ชัด อีกทั้งยังดีต่อสุขภาพในหลาย ๆ ด้าน ดังนี้

• ลดการระคายเคือง อาการตาแดง ผิวแห้ง คันยุบยิบ หรือผมเสียจากการว่ายน้ำ
• ปลอดภัยต่อเด็กเล็ก ผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีผิวแพ้ง่าย เช่น โรคผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง 
• สระว่ายน้ำในร่ม กลิ่นคลอรามีนที่ระเหยขึ้นมาจะสะสมในอากาศ ทำให้แสบจมูกและเป็นอันตรายต่อระบบทางเดินหายใจ การใช้ UV สระว่ายน้ำช่วยลดปัญหานี้ ทำให้อากาศในบริเวณสระว่ายน้ำสะอาดขึ้น

กำจัดเชื้อโรคที่ทนต่อคลอรีนได้

เชื้อโรคบางชนิด โดยเฉพาะปรสิตกลุ่มโปรโตซัว เช่น คริปโตสปอริเดียม (Cryptosporidium) และ จีอาร์เดีย (Giardia) ซึ่งเป็นเชื้อโรคที่มีเปลือกแข็ง ทนทานต่อคลอรีนในระดับปกติได้ และสามารถอาศัยอยู่ในสระคลอรีนได้นานหลายวัน หากได้รับในปริมาณที่มากอาจก่อให้เกิดอาการท้องร่วงรุนแรงได้ ซึ่งสระคลอรีนต้องใช้เวลาหลายวันในการฆ่าเชื้อเหล่านี้ แต่แสง UV-C สามารถยับยั้งเชื้อเหล่านี้ได้ในเวลาเพียงไม่กี่วินาที ที่น้ำไหลผ่านกระบอก UV จึงช่วยป้องกันการระบาดของโรคท้องร่วงได้

ทำให้น้ำใสสะอาดและเป็นธรรมชาติ 

ผู้ที่ใช้งานน้ำในสระว่ายน้ำระบบ UV มักรู้สึกว่าน้ำมีความแตกต่างอย่างชัดเจนเมื่อเทียบกับสระคลอรีน โดยน้ำจะให้สัมผัสที่นุ่มนวลและเบาสบาย คล้ายกับการว่ายในแหล่งน้ำธรรมชาติที่สะอาด นอกจากนี้ การที่ UV ช่วยทำลายสารอินทรีย์และคลอรามีน ยังทำให้น้ำมีความใสเป็นประกายมากกว่าปกติ และหมดกังวลเรื่องกลิ่นสารเคมีฉุนติดตัวหลังการว่ายน้ำ

ข้อควรพิจารณาและข้อจำกัดของระบบ UV

แม้ว่าระบบ UV สระว่ายน้ำจะมีข้อดีมากมาย แต่ก็มีข้อจำกัดและข้อควรพิจารณาที่เจ้าของสระต้องทำความเข้าใจก่อนติดตั้ง เพื่อใช้เป็นข้อมูลในการประเมิน และตัดสินใจ

UV ไม่ได้ฆ่าเชื้อในตัวสระโดยตรง

แสง UV-C ของระบบ UV สระว่ายน้ำจะฆ่าเชื้อโรคได้ก็ต่อเมื่อน้ำไหลผ่านกระบอก UV ที่อยู่ในห้องปั๊มเท่านั้น แสง UV ไม่ได้ถูกปล่อยออกมาในสระ หากมีคนจาม ไอ หรือมีสิ่งปนเปื้อนใหม่เกิดขึ้น ในตัวสระ เชื้อโรคเหล่านั้นจะยังคงลอยอยู่ในน้ำ และระบบ UV สระว่ายน้ำจะไม่สามารถกำจัดมันได้ในทันที ต้องรอจนกว่าเชื้อนั้นจะถูกดูดเข้าสู่ระบบกรองและไหลผ่านกระบอก UV จึงยังจำเป็นต้องมีการใช้คอลรีนร่วมด้วย เพื่อฆ่าเชื้อโรคที่เกิดขึ้นใหม่ในสระได้ทันทีก่อนที่มันจะแพร่กระจาย

ไม่สามารถกำจัดสิ่งสกปรกที่ละลายน้ำได้

แสง UV เป็นเครื่องฆ่าเชื้อ (Sanitizer) ไม่ใช่เครื่องกำจัดสารอินทรีย์ ระบบ UV สระว่ายน้ำจึงไม่สามารถกำจัดสิ่งสกปรกที่ละลายอยู่ในน้ำได้ เช่น เหงื่อ ครีมกันแดด น้ำมันจากร่างกาย ปัสสาวะ หรือโลชั่น สิ่งเหล่านี้ยังคงต้องถูกกำจัดโดยระบบกรอง และการใช้คลอรีน หรือการทำ Shock Treatment เพื่อป้องกันน้ำขุ่นและกลิ่นอับ

ค่าใช้จ่ายในการติดตั้งและบำรุงรักษาสูง

การติดตั้ง UV สระว่ายน้ำ ต้องจ่ายค่าอุปกรณ์ UV Chamber และหลอด UV-C คุณภาพสูง มีราคาสูงกว่าระบบคลอรีนแบบดั้งเดิมหลายเท่า รวมถึงต้องมีค่าใช้จ่ายในการเดินท่อและติดตั้งระบบไฟฟ้า รวมถึงมีค่าบำรุงรักษาหลอด UV-C ที่มีอายุการใช้งานจำกัด ประมาณ 1-2 ปี ขึ้นอยู่กับการใช้งาน

ต้องใช้ไฟฟ้าในการทำงาน

หลอด UV-C ต้องใช้พลังงานไฟฟ้าในการทำงาน และจำเป็นต้องเปิดทำงานพร้อมกับปั๊มสระว่ายน้ำเสมอ เพื่อให้แน่ใจว่าน้ำที่หมุนเวียนทั้งหมดได้รับการฆ่าเชื้อ ทำให้ค่าไฟฟ้าเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ซึ่งเป็นต้นทุนการดำเนินงานที่ต้องนำมาพิจารณา นอกเหนือจากค่าหลอดไฟที่ต้องเปลี่ยนสำหรับระบบสระว่ายน้ำ UV

สระว่ายน้ำระบบ UV ต่างกับระบบคอลรีนอย่างไร

ความแตกต่างระหว่างสระว่ายน้ำระบบ UV กับระบบคอลรีนคือ วิธีฆ่าเชื้อและผลลัพธ์ในน้ำ ระบบคลอรีนใช้สารเคมีเป็นตัวฆ่าเชื้อหลักที่คงอยู่ในน้ำสระตลอดเวลา เพื่อฆ่าเชื้อโรคและตะไคร่ ในขณะที่ระบบ UV ใช้แสงอัลตราไวโอเลตเพื่อฆ่าเชื้อโรค แบคทีเรีย และคลอรามีน เมื่อน้ำไหลผ่านหลอด UV ที่ห้องเครื่อง ระบบ UV จึงเป็นการบำบัดเสริมที่ช่วยลดปริมาณการใช้คลอรีน แต่ยังคงต้องใช้คลอรีนในระดับต่ำควบคู่กันไป

การดูแลรักษาระบบ UV สระว่ายน้ำ ให้ใช้งานได้เต็มประสิทธิภาพ 

การติดตั้ง UV สระว่ายน้ำไม่ได้หมายความว่างานดูแลจะหมดไป แต่เป็นการเปลี่ยนรูปแบบการดูแล เพื่อให้ระบบทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ เจ้าของสระต้องใส่ใจ 3 สิ่งหลักดังนี้

• การเปลี่ยนหลอด UV ตามอายุการใช้งาน
• การทำความสะอาดกระบอกแก้ว เพื่อให้แสง UV-C ส่องผ่านไปยังน้ำได้
• การดูแลระบบกรองให้สะอาดอยู่เสมอ

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับระบบ UV สระว่ายน้ำ

ติดตั้งระบบ UV แล้ว ไม่ต้องใช้คลอรีนเลยใช่ไหม?

เมื่อติดตั้งระบบ UV แล้ว ยังต้องใช้คลอรีนอยู่  แต่ใช้ในปริมาณต่ำ ๆ เพราะ UV ฆ่าเชื้อได้เฉพาะในห้องเครื่อง แต่คลอรีนในสระว่ายน้ำจะทำหน้าที่ฆ่าเชื้อโรคที่เกิดขึ้นใหม่ในสระน้ำโดยตรง เช่น จากเหงื่อ หรือเมื่อมีคนกระโดดลงไป

หลอด UV มีอายุการใช้งานนานเท่าไหร่ และเปลี่ยนแพงหรือไม่?

หลอด UV มีอายุการใช้งานเฉลี่ยอยู่ที่ 9,000 ถึง 12,000 ชั่วโมง หรือประมาณ 1-2 ปี ขึ้นอยู่กับความถี่ในการเปิดปั๊ม ส่วนราคา ค่าใช้จ่ายในการเปลี่ยนจะแตกต่างกันไปตามยี่ห้อและขนาดของเครื่อง

ระบบ UV เหมาะกับสระว่ายน้ำประเภทไหน?

• สระในร่ม ที่มีปัญหาเรื่องกลิ่นคลอรีนสะสมและการระบายอากาศ
• ผู้ที่แพ้คลอรีน หรือมีผิวบอบบาง ระคายเคืองง่าย
• ครอบครัวที่มีเด็กเล็ก ที่ต้องการความปลอดภัยสูงสุดจากเชื้อโรคและลดการสัมผัสสารเคมี
• สระสาธารณะ/โรงแรม/สปา ที่ต้องการมาตรฐานความสะอาดสูงสุด และป้องกันเชื้อโรคที่ทนต่อคลอรีน